Cinsel Yolla Bulaşan Hastalık Ne Demektir?

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar, “Sexually Transmitted Disease – STD” olarak da bilinen, cinsel ilişki (seks) ile bulaşma riski yüksek olan hastalıklardır. Her türlü cinsel ilişki ile (vajinal, anal, oral) geçiş riski taşırlar.

Hangi Hastalıklar Cinsel Yolla Bulaşabilir?

Cinsel yolla bulaşan hastalıkların başlıca olanları aşağıdaki gibidir:

• Klamidya
• Gonore
• Mikoplazma
• Genital herpes (HSV)
• HPV (Human papillomavirus – Genital siğiller ve rahim ağzı kanserine neden olabilir)
• Sifiliz
• Trikomonas
• HIV (Human immunodeficiency virus – AIDS yani bağışıklık yetersizliği sendromu)
• Hepatit B

Bu sayılan hastalıklar kolaylıkla her türlü cinsel ilişki ile bulaşabilmektedir.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Nasıl Taranır?

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (STD) hiçbir belirti vermeyebilir. Bu hastalıkları taşıma riski olanlar uygun yöntemlerle taranmalıdır. Örneğin klamidya enfeksiyonunu taşıyan bir erkek, bu enfeksiyonu taşımayan bir kadına bulaştırabilir. Benzer şekilde klamidya taşıyan bir kadın bunu partnerine bulaştırabilir. Bu nedenle, uygun aralıklarla STD taraması yapılmasında fayda vardır. Cinsel yolla bulaşan hastalıkların taraması farklı şekillerde yapılabilir. Araştırılan hastalığa göre tarama yolu değişiklik gösterebilir. Örneğin vajinal veya üretral sürüntü, idrar örneği veya kan örneği ile STD taraması yapılması gerekli olabilir. Doktorunuzun uygun gördüğü hastalıklar için uygun şekilde örnekler alınacaktır.

Kimler Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Açısından Taranmalıdır?

Cinsel yolla bulaşan hastalıkların taranması, cinsel alışkanlıklara göre değişim gösterir.

• Cinsel aktivitesi bulunan tüm kadın ve erkekler en az bir kez HIV taraması yaptırmalıdır.
• 25 yaş altındaki tüm kadınlar gonore ve klamidya açısından yılda bir kez taranmalıdır.
• Korunmasız ilişkide bulunan veya yıl içerisinde birden fazla partneri olan tüm kadınlar gonore ve klamidya açısından yılda bir kez taranmalıdır.
• Tüm gebe kadınlar hepatit B, sifiliz ve HIV açısından taranmalıdır.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar İçin Tarama Nerede Yaptırılabilir?

Tüm kadınlar, jinekolojik muayene hizmeti veren kliniklerde gerekli testleri yaptırabilir. Muayene olmadan önce doktorunuzla bu konuyu konuşmalısınız. Bu sayede doktorunuz sizin için gerekli testleri belirleyip buna göre test istemi yapabilecektir.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Nasıl Belirtiler Verirler?

STD’lerin önemli bir kısmı belirti vermeyebilir. Yani aslında o hastalığı taşımanıza rağmen partnerinize bulaştırabilirsiniz. Bazı kişilerde ise STD belirtileri genital yanma, kaşıntı, anormal akıntı, veya genital bölgede bir yara (herpes için), genital bölgede bir lezyon (papillom – HPV için) şeklinde kendini gösterebilir.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalık Sizde Tespit Edilirse Ne Yapılmalıdır?

Bu hastalıklarının büyük bir kısmının etkin bir tedavisi mevcuttur. Bu nedenle vakit kaybetmeden doktorunuza başvurmalı ve tedavi almaya başlamalısınız. Ayrıca bu tedavi süresince partnerinizle cinsel ilişkiden kaçınmalısınız. Cinsel partnerinizi durumunuzla ilgili bilgilendirmeli ve gerekiyorsa onun da tedavi almasını sağlamalısınız.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Önlenebilir mi?

Cinsel aktivitesi bulunan kişilerde cinsel yolla bulaşan hastalıkların bulaşma ihtimali yüksek oranda azaltılabilir.

• Özellikle prezervatif yani kondom gibi bariyer yöntemlerin cinsel ilişki sırasında uygun kullanımı ile STD’lerin partnerden kapılması veya partnere bulaştırılması önlenebilmektedir.
• Aşılama ile örneğin HPV virüsüne karşı ve Hepatit B’ye karşı bağışıklık kazanılabilir.
• Genital herpes bulunan kişilerin antiviral ilaç kullanımı ile bu hastalıkları partnerlerine bulaştırma riskleri düşürülebilir.